آیت الله محمدتقی مصباح یزدی (۱۳۱۳-۱۳۹۹ش)، فیلسوف، مجتهد، فقیه، استاد اخلاق، مفسر، متکلم و از اساتید برجسته حوزه علمیه قم بود. وی از شاگردان امام خمینی، آیت‌الله بروجردی، علامه طباطبائی، سید ابوالقاسم خوئی و محمدتقی بهجت بود. ریاست مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، عضویت در مجلس خبرگان رهبری و شورای عالی انقلاب فرهنگی، عضویت در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و… از جمله مناصب ایشان می‌باشد.
از جمله خدمات ایشان می‌توان به تأسیس‌ مدرسه حقانی، تأسیس‌ دفتر همکاری حوزه و دانشگاه، تأسیس‌ بنیاد فرهنگی باقرالعلوم (علیه‌السّلام)، تأسیس مؤسسه‌ آموزشی‌ و پژوهشی‌ امام‌خمینی‌ و … اشاره کرد. وی به‌عنوان یکی از شخصیت‌های مطرح در جمهوری اسلامی ایران، از دوران قبل از پیروزی انقلاب اسلامی همواره در عرصه‌های مختلف سیاسی، علمی و فرهنگی حضور داشته و از خود در زمینه‌های مذکور آثار فراوانی به‌جای گذاشته است. ایشان در ابتدای انقلاب با مشاهده‌ توطئه‌های‌ اعتقادی‌ دشمنان‌ مخصوصا مارکسیسم که با در اختیار داشتن امکانات در حال شبهه‌پراکنی در سطح جامعه بودند، بر آن‌ شدند تا برای‌ حفاظت از دستاوردهای‌ انقلاب‌، در مراکز گوناگون‌ خصوصا در مناظرات تلویزیونی و محیط‌های دانشگاهی به‌ سخنرانی‌ و پاسخ‌ به‌شبهات‌ بپردازد.
آیت‌الله مصباح در کنار مسائل مذهبی و علمی، به مسائل سیاسی نیز اهتمام ویژه داشته و پیوسته در صحنه‌ سیاسی به‌صورت یک عنصر فعال، ایفای نقش می‌کردند. ایشان در عرصه‌ سیاسی با در نظر گرفتن ولی فقیه به‌عنوان کانون مرکزی نظام سیاسی در حکومت اسلامی، به‌ تفسیر و تاویل بقیه‌ مفاهیم می‌پرداخت و همین امر موجب شد تا نظریه‌ ایشان به‌عنوان یک نظریه‌ خاص در میان‌ اندیشمندان مطرح شود.
ایشان سرانجام در غروب روز جمعه ۱۲ دی‌ماه سال ۱۳۹۹ در سن ۸۶ درگذشت و در حرم حضرت معصومه (سلام‌الله‌علیها) دفن شد.